روانشناس آمریکائی، لارنس کلبرگ (Lawrence Kohlberg)، کار پیاژه را در مورد استدلال اخلاقی گسترش داد تا نوجوانی و بزرگسالی را نیز دربرگیرد (کلبرگ، 1976، 1969). کلبرگ با ارائه? تنگناهای اخلاقی در قالب داستان تلاش کرد مراحل جهانشمول در رشد قضاوت اخلاقی را مشخص نماید. برای مثال، در یکی از این داستان‌ها همسر مردی در حال مرگ است و نیاز به داروئی دارد که مرد استطاعت خرید آن را ندارد. مرد از داروساز تقاضا می‌کند آن دارو را ارزانتر به او بفروشد. وقتی داروساز امتناع می‌کند، مرد تصمیم می‌گیرد، دارو را بدزدد. از آزمودنی‌ها خواسته می‌شود درباره? عمل این مرد اظهارنظر کنند.
با تحلیل‌های پاسخ‌های کودکان به چند نوع از این تنگناهای اخلاقی، کلبرگ شش مرحله در رشد قضاوت اخلاقی مشخص ساخت که در سه سطح گروه‌بندی شده‌اند (جدول مراحل استدلال اخلاقی). پاسخ‌ها براساس دلایل ارائه شده برای تصمیمات، و نه براساس درستی یا نادرستی عمل مورد بحث، نمره‌گذاری می‌شوند: برای مثال، تأیید مرد به این دلیل که ”براثر مرگ همسر زندگیش سخت می‌شد،“ یا مخالفت به آن به‌خاطر اینکه ”دزدیدن دارو، دستگیری و زندان در پی داشت.“ هر دو به مرحله? اول رشد اخلاقی تعلق دارند. در هر دو مورد، درستی یا نادرستی عمل مرد براساس انتظار مجازات ارزیابی شده است.
مراحل استدلال اخلاقی
سطح اول: اخلاق پیش‌عرفی (preconventional)
مرحله? 1:
جهت‌گزینی براساس تنبیه (اطاعت از قوانین به‌منظور اجتناب از تنبیه)
مرحله? 2:
جهت‌گزینی براساس پاداش (همنوائی با دیگران برای دریافت پاداش و مزایا)
سطح دوم: اخلاق عرفی (conventional)
سطح دوم : اخلاق عرفی
مرحله? 3:
جهت‌گزینی براساس الگوی دختر خوب / پسر خوب (همنوائی نشان می‌دهد تا از عدم تأیید دیگران در امان بماند).
مرحله? 4:
جهت‌گزینی براساس وابستگی به مرجع قدرت (قانون و قواعد اجتماعی را رعایت می‌کند تا از توبیخ مراجع قدرت و احساس گناه در مورد انجام ندادن وظایف خود درامان باشد).
سطح سوم: اخلاق پس‌عرفی
مرحله? 5:
جهت‌گزینی مبتنی بر قرارداد اجتماعی (اعمال خود را طبق اصولی که همگان برای بهزیستی جامعه الزامی می‌‌دانند هدایت می‌کند؛ از اصول پیروی می‌کند تا از احترام همگنان برخوردار باشد و از این طریق احترام به‌نفس را نیز حفظ کند.
مرحله? 6:
جهت‌گزینی مبتنی بر اصول اخلاقی (اعمال خود را طبق اصولی که شخصاً انتخاب کرده - اصولی که در آنها عدالت، سرافرازی و برابری ارزشمند شناخته می‌شود - هدایت می‌کند. از اصول پیروی می‌کند تا از سرزنش خویشتن در امان باشد.
کلبرگ معتقد بود قضاوت اخلاقی به موازات افزایش سن، طبق مراحل معینی رشد می‌کند.
